Turza Wielka-Parafia pw. Matki Boskiej Różańcowej

Turza Wielka - wzmianki o istnieniu miejscowości sięgają 1502 roku. Używano wówczas określeń: Turza oraz Thurza. Miejscowość leżała kiedyś nad jeziorem Turskim, stąd wziął się pomysł na nazwanie miejscowości. Wieś została założona przez Rycerzy Zakonnych, po zawarciu z Litwinami pokoju w 1379 r.

W tym samym okresie wybudowano pierwszy kościół. Wojny między zakonem a stroną polską spowodowały, że kościół popadł w ruinę i uległ zniszczeniu. Nigdy nie został odbudowany. Nowy kościół został założony dopiero po II wojnie światowej, a pomysłodawcą okazał się być właściciel majątku, Aleksander Kamiński. Budowla powstała w przeciągu zaledwie 4 miesięcy a erygację uzyskała w 1935 r.

Świątynia stanowi budowlę murowaną, z wieżą, chórem, amboną oraz zakrystią. Mieści około 700 osób. Wnętrze jest salowe a do jego zachodniej części dostawiona jest przybudówka, w której mieści się zakrystia oraz prezbiterium. Kościół został otynkowany, a ściany dodatkowo wzmocniono stalowymi ściągami, znajdującymi się wokół budynku. Chór jest drewniany, podparty filarami, a okna półkoliście zamknięte. Ciekawostką jest fakt, iż świątynia nie posiada organów. Dach kościoła jest dwuspadowy. Elementem wyposażenia kościoła są dwa ołtarze boczne oraz ołtarz główny, w którym umieszczony został obraz Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i Klarą.

Po wybuchu II wojny światowej, kościół zamknięto od 1939 do 1942 roku. W tym okresie służył za magazyn, uległo wtedy także uszkodzeniu wiele cennych przedmiotów m.in. Ołtarz Grobu Pańskiego, tabernakulum oraz Szopka Bożego Narodzenia.

Kościół w Turzy Wielkiej